Friday, August 17, 2007

Geen verschil tussen links en rechts?

Volgens sommigen is het verschil tussen 'links' en 'rechts' uit de tijd in de politiek. Verstandige eigentijdse politici zouden dit inzien en standpunten innemen die niet te herleiden zijn tot een linkse of rechtse ideologie. Is er werkelijk sprake van een gulden middenweg of pragmatische synthese die het beste van de oude tegenstanders verenigt?
Laten we eerst eens kijken wat er zoal met politiek links en rechts bedoeld werd. De termen zijn als ik me mijn geschiedenislessen op de middelbare school goed herinner ontstaan in een religieuze context. Rechts zou daarbij hebben gestaan voor de confessionele partijen en links voor de overige partijen. Sindsdien is die oorspronkelijke betekenis in elk geval veranderd. Rechts omvat inmiddels zowel het fascistische als het conservatieve en neoliberale gedachtengoed, terwijl links varieert van communisme tot libertair socialisme en natuurlijk de sociaal democratie. Een rechtse ideologie kenmerkt zich over het algemeen door het vasthouden aan of versterken van bestaande sociaal economische of machtsverhoudingen, terwijl links veranderingen voorstaat die ten goede komen aan een rechtvaardigere verdeling van middelen. De mate en vorm waarin men deze doelen nastreeft hangt vervolgens samen met andere waarden, zoals de waardigheid en vrijheid van individuele burgers en het belang van etnische afkomst. Het rechtse fascisme vindt individuele vrijheid bijvoorbeeld nauwelijks van belang, en het komt daarin overeen met het linkse stalinisme. Het liberalisme en libertair socialisme vinden elkaar juist in hun waardering van die vrijheid.
Zo opgevat kan men ook tegenwoordig vasthouden aan de relevantie van het verschil tussen links en rechts, zolang men maar erkent dat er ook nog andere waarden in het politieke spel zijn. Het irrelevant verklaren van het verschil tussen links en rechts, hangt meestal samen met het impliciet uit de tijd verklaren van het linkse streven naar meer sociaal economische gelijkheid. Het is in de meeste gevallen een truc van mensen die in feite een rechts programma voorstaan. Denk bijvoorbeeld aan de cynische uitlating van Rita Verdonk dat ze niet links of rechts was`, maar 'recht door zee'. De miskenning van de verschillen in waardering van een sociaal, menswaardig beleid kan uiteindelijk niet door maatschappelijke bewogenheid ingegeven zijn.

Titus Rivas

0 Comments:

Post a Comment

<< Home