Ik kan er niet mee zitten...

In de jaren 90 van de vorige eeuw trok ik regelmatig op met iemand die een fors gokprobleem leek te hebben. Een keer per maand reisden we samen naar zijn geboortestad waar hij in een mum van tijd een groot deel van zijn inkomen verspeelde. Hij hield zichzelf en anderen voor dat hij "recht had op een pleziertje" en dat hij "toch maar weer mooi een paar leuke uren had beleefd". Nu was dit op zich al beklagenswaardig genoeg, maar het kan nog erger.
Op een dag nam mijn vriend een kameraad mee die net als hij dol was op fruitautomaten. Terwijl ik me verveelde of een beetje flipperde, viel het me op dat er zich relatief veel ouderen in de gokhal ophielden. Het meest schrijnend leek mij een vrouw van over de 70 die als een bezetene guldens in een gokkast gooide. Ze had dezelfde glazige blik die ik ook bij andere gokkers waarnam. In een poging mijn gevoelens te delen fluisterde ik tegen de "introducé" van mijn vriend: "Erg he! Moet je dat zien!" De man bromde slechts: "Ik kan er niet mee zitten... Ze doet het toch zélf?"

Inmiddels zijn we bijna 20 jaar verder en ik kom deze houding alleen maar vaker tegen. De logica lijkt te zijn: "Het gaat met mij zelf ook niet al te best, dus hoe kan ik me dan nog betrokken voelen bij anderen?"
Een ander voorbeeld betreft hoge milieuheffingen. Mensen brengen weinig begrip op voor dergelijke maatregelen als ze zelf maar nauwelijks kunnen rondkomen van een sociale uitkering. En in dit geval is die houding nog terecht ook, dunkt mij.

We moeten naar een maatschappij waarin gebrek aan solidariteit niet langer vergoelijkt kan worden door eigen sociale of economische problemen, omdat niemand meer uitgesloten wordt van adequate hulp. Mensen met een asociale mentaliteit zullen zich tot die tijd alleen maar gesteund voelen door een asociaal overheidsbeleid.

Stierenvechten geen bescherming waard

Sommige mensen denken dat je tradities altijd moet koesteren, gewoon omdat het om tradities gaat. Een nogal merkwaardige gedachte als je erbij stilstaat. Als die mensen gelijk hebben, zou je eigenlijk nooit moeten ijveren voor structurele sociale of morele verbeteringen. Hoe structureler hoe traditioneler, dus als een bepaalde misstand langer bestaat, is dat des te meer te reden om er niets aan te veranderen.
Zo'n redenering moet liefhebbers van stierengevechten voor ogen hebben gestaan toen zij het onzalige plan opvatten om hun corridas voor te dragen voor bescherming door de Unesco. Zelfs de Spaanse overheid gaat mee in deze gruwelijke drogredenering door stierenvechten expliciet de status van 'artistieke discipline' te geven. Gelukkig is niet iedereen onder de indruk van dit soort manipulatie, zie (en onderteken) deze petitie.

Sommige tradities (in Spanje bijvoorbeeld de flamenco) zijn bescherming waard, andere hadden al eeuwen geleden afgeschaft moeten zijn.