Verder bij txtxs.nl

Verder bij txtxs.nl

Zoals bezoekers misschien al gemerkt zullen hebben, heb ik al jaren niets meer gepost op deze blog. Nieuwe artikelen over morele en sociale kwesties heb ik sindsdien geplaatst op txtxs.nl

Zie ook deze boeken:




Titus Rivas, 4 maart 2018.

titusrivas@hotmail.com

Sommige beroepen zijn immoreel

In Nederland komen geen beulen meer voor, althans niet in de zin van professionele scherprechters (hoogstens in de zin van iemand die anderen [of bijvoorbeeld hun gebit] professioneel 'afbeult'). Zodra men de doodstraf en lijfstraffen in het algemeen moreel afkeurt, is er direct ook geen basis meer voor iemand die zulke straffen beroepsmatig ten uitvoer legt. Dit geeft aan dat zuiver het feit dat iemand een bepaald beroep uitoefent en er zijn of haar geld mee verdient, moreel gezien onvoldoende legitimatie biedt voor dat beroep. Anders zou je zelfs een 'vak' als huurmoordenaar op economische gronden goed kunnen praten.

Dit geldt voor beroepen die direct gelieerd zijn aan schendingen van de mensenrechten, zoals het vak van beul, maar ook voor beroepen die verbonden zijn aan de exploitatie van dieren.

Daar staan beroepen tegenover waar moreel beschouwd op zich niets mis mee hoeft te zijn, maar die in bepaalde landen nog verboden zijn, zoals het beroep van prostituee.

Zie dit artikel van mij uit Gezond Idee!, een voorganger van het huidige Vegan Magazine: De verdwijning van immorele beroepen.

Contact: titusrivas@hotmail.com

Onverwacht veganistisch

Steeds meer producten zijn tegenwoordig in een veganistische variant verkrijgbaar. Zo is er bijvoorbeeld de vegetarische slager die traditionele vleesproducten vervangt door plantaardige alternatieven die nagenoeg identiek smaken.
Voor doorgewinterde veganisten zoals ikzelf zijn zulke etenswaren vaak minder dringend 'noodzakelijk' dan allerlei producten waarvan niet duidelijk is waarom ze überhaupt dierlijke ingrediënten zouden moeten bevatten. Ik wil in deze blog een aantal van zulke producten vermelden. Reacties zijn welkom.

Enkele ontdekkingen van volledig veganistische producten die ik zelf al gedaan heb zijn:

- Venco Briljanten (drop). Hier zit in: suiker, glucosestroop, gemodificeerd zetmeel, zoethoutwortelextract 2,9%, salmiakzout, zout, anijsolie, tarwebloem.

- Oliebollen bij gebakskramen, bijvoorbeeld op de kermis. Hierover wordt op diverse sites gezegd dat deze oliebollen bij kraampjes volledig plantaardig bereid wordt, met bloem, suiker, water, gist en zout, gebakken in plantaardige olie, en eventueel aangevuld met rozijnen. Alleen bij banketbakkers en in supermarkten bevatten oliebollen helaas vaak boter, melk en/of eieren.

Hier wat productie-informatie van Ineke de Wild via Veganisten Benelux met betrekking tot Sinterklaas:

SINTERKLAAS VEGAN (BIO) (REFORM)
Australian: Chocolade letter puur hazelnoot, Kerstster met lint
Bakkerij Bulthuis: Amandel gevuld speculaas agave.
Katjang: choc. Letter puur Bio/fair trade, choc. Letter puur gezoet met maisstroop, choc. Sint en Piet puur gezoet met maisstroop,
Bio choc: Sint en Pietjes puur
La bio idea Citroensnippers Citroen geconfijt, Sinaasappel geconfijt
Castelein: Taaipopjes gezoet met tarwestroop
Van Delft: Pepernoten
Ecobiscuit: Speltspeculaasjes,Speculaasjes, Chocoladespeculaasjes.
Interbanket: Speculaasbrokken
Oleander: Marsepein
De rit: Amandelspeculaasjes
De schutter: Sint te paard puur.

Zie ook:







- Alpro

- 100% procent plantaardig

- De Vegetarische Slager

Tips a.u.b. naar titusrivas@hotmail.com

Uitingen van verontwaardiging

Woede is geen aangename emotie en als men woede niet in toom houdt kan dat tot nare dingen leiden. Er is echter ook nog zoiets als terechte verontwaardiging, namelijk wanneer er sprake is van een reactie op onrecht. (Er zijn wel lovenswaardige alternatieven voor verontwaardiging in zo'n geval, zoals gelijkmoedig gebrachte boodschappen gekoppeld aan een enorme mate van zelfbeheersing als gevolg van mindfulness of meditatie, maar het gaat nogal ver om er standaard van uit te gaan dat 'doorsnee' mensen zich die mate van zelfbeheersing eigen moeten hebben gemaakt.)
Hoewel het ook in het geval van terechte verontwaardiging de bedoeling is om je zoveel mogelijk te beheersen en bijvoorbeeld zeker niet over te gaan tot fysiek geweld, lijken sommigen verontwaardiging zelf per definitie als een moreel probleem te beschouwen. Zij kijken dan niet primair naar de achtergronden van iemands verontwaardiging, maar beschouwen bijvoorbeeld schelden of zelfs maar klagen als ongeoorloofd. Het zou de 'harmonie' verstoren, de rust in de groep (in het klein of in het groot) zou er door worden aangetast, en daarom zou men iemand die openlijk zijn beklag doet eigenlijk altijd buiten spel moeten zetten, in deze visie.

Er zitten volgens mij twee in feite nogal enge vooronderstellingen onder deze opvatting over uitingen van verontwaardiging:

(1) Uitingen van verontwaardiging, zoals het uiten van verwijten, vloeken of schelden, zijn per definitie lelijk. In het Nederlands kennen we zelfs de uitdrukking "lelijk doen" in deze context. Daarom hoeven we niet meer te kijken naar de achtergronden van zulke uitingen; er is niet zoiets als terechte verontwaardiging (dat is een contradictio in terminis zelfs). De persoon in kwestie zit altijd fout.
(2) Harmonie binnen een groep of maatschappij is het hoogste goed. Individuen kunnen alleen gelukkig zijn binnen een groep, dus moeten ze zich aanpassen aan die groep, ook als dat ten koste gaat van belangrijke belangen. Zodra iemand protesteert tegen de manier waarop hij of zij behandeld wordt, hoe terecht ook, dient die persoon berispt of bestraft te worden en als men ermee doorgaat zelfs uit de groep verbannen te worden.

Mijn antwoord op deze vooronderstellingen luidt:

(1) Uitingen van verontwaardiging kunnen te ver gaan, bijvoorbeeld als ze iemand fysiek in gevaar brengen, maar in ieder geval ook begrijpelijk zijn. Puur het feit dat ze lelijk zijn maakt nog niet dat ze onterecht of disproportioneel zijn. Het is dus altijd zaak om de achtergronden te onderzoeken. Soms is de verontwaardiging onterecht (bijvoorbeeld wanneer de persoon in kwestie een grote egoïst of erg intolerant is en geen rekening wenst te houden met anderen), maar soms hebben we werkelijk te maken met terechte verontwaardiging.
(2) Harmonie binnen een groep is prettig, maar dan moet het ook wel echte harmonie zijn, en geen schijnharmonie waarbij men individuen onderdrukt en hun het zwijgen oplegt. De groep is er immers primair voor de individuen en niet andersom. Een groep die individuen onrechtvaardig behandelt moet worden hervormd of zelfs opgeheven.

In dit verband zie je overigens ook twee totaal verschillende invullingen van het begrip 'respect':

(a) Mensen die uitingen van verontwaardiging altijd als ongeoorloofd beschouwen, zien ze als inherent strijdig met respect voor de ander. Zulke uitingen zouden bewijzen dat de persoon in kwestie de ander niet als gelijkwaardig ziet (men zou zichzelf per definitie boven de ander stellen, alsof de uitingen niet kunnen voortkomen uit terechte verontwaardiging maar altijd een gevolg zijn van arrogantie en neerkijken op anderen) en alleen de eigen belangen meeweegt/alleen maar aan zichzelf denkt.
(b) Mensen die, zoals ikzelf, een concept van terechte verontwaardiging hanteren, zien uitingen van terechte verontwaardiging vooral als een reactie op een gebrek aan respect voor de verontwaardigde partij (en/of voor anderen wier belangen hij of zij verdedigt) en een poging de ander ertoe te brengen het respect te herstellen.

Het zou hoe dan ook goed zijn als uitingen van verontwaardiging in het algemeen serieuzer werden genomen zonder dat men meteen in de reflex schiet ze als het eigenlijke probleem te beschouwen.

Titus Rivas

Zie ook:

- Keiharde aanpak van agressieve clienten

- Respect als uiting van sociale status of individuele waardigheid

Holier than thou?

Morele verontwaardiging en zelfkritiek

Mensen die zich uitspreken tegen immorele praktijken krijgen nog wel eens het verwijt te horen dat ze zich boven hun medemensen stellen. Ze zouden, net als in de parabel van Jezus van Nazareth, wél letten op de splinter in het oog van de ander maar de balk in hun eigen oog over het hoofd zien.

Het komt zeker voor dat iemand die zich openlijk uitspreekt tegen bepaalde vormen van onrecht zich daar zelf schuldig aan maakt. Een berucht voorbeeld dat in dit verband vaak wordt aangehaald, is dat van Jean-Jacques Rousseau die pleitte voor een betere opvoeding van kinderen en zijn eigen kinderen te vondeling legde. 
De vraag is echter of het eigen handelen wel gevolgen moet hebben voor de waardering van de  boodschap van zo'n onverlaat. Stel bijvoorbeeld dat een moordenaar zich uitspreekt tegen het vermoorden van mensen. Wordt de boodschap van zo'n moordenaar dan soms ontkracht door het feit dat hij zelf iemand vermoord heeft? Natuurlijk is dit van geen enkel belang. Ook al zegt uitgerekend een serieverkrachter dat het niet goed is om vrouwen te verkrachten, het verkrachten blijft hoe dan ook verwerpelijk.
Of een morele uitspraak terecht is of niet hangt namelijk niet samen met de integriteit (of het gebrek daaraan) van degene die hem doet. Het staat daar helemaal los van. Tegenstanders van bepaalde veranderingen kunnen het pleit dus niet winnen door domweg te wijzen op de hypocrisie van voorstanders daarvan.

Een andere vraag luidt of geëngageerde mensen wel voldoende zelfkritiek hebben. Soms is dat overduidelijk niet het geval, zoals wanneer iemand die zegt op te komen voor de rechten van dieren zelf vlees blijft eten. Vermoedelijk zal de mate waarin men ook kritisch naar zichzelf wil kijken per persoon verschillen, maar bepaalde typen moreel engagement zijn alleen maar mogelijk als men de eigen leefwijze kritisch onder de loep neemt. Denk bijvoorbeeld aan het omschakelen naar een veganistische leefwijze of het terugdringen van je ecologische voetafdruk. Dergelijke keuzes gaan hoe dan ook gepaard met een forse dosis zelfkritiek.
Uiteraard betekent dit niet dat iemand zichzelf na het maken van zo'n stap voortaan als perfect of onfeilbaar dient te beschouwen. Zelfkritiek is kennelijk van groot moreel belang geweest en moet dus juist - binnen grenzen van zelfrespect en eigenwaarde - in ere worden gehouden. Niet de eigen - nooit bereikte - volmaaktheid maar het duurzaam bevorderen van mensen- en dierenrechten hoort hierbij de leidraad te zijn. Dat geldt overigens ook voor het leveren van kritiek op anderen; niet hun veronderstelde (onverbeterlijke) 'verdorvenheid' dient centraal te staan, maar het tegengaan van de concrete misstanden die voortvloeien uit iemands gedrag.

Zie ook:  De mythe van de farizeïsche veganist

Morele verontwaardiging misbruikt voor reactionaire maatregelen

Het kan hartverwarmend zijn als mensen oprecht moreel verontwaardigd zijn over reële misstanden. Jammer genoeg wordt die verontwaardiging soms ook misbruikt om reactionaire veranderingen te bepleiten. Zo  kan men draconische straffen en andere repressieve maatregelen doorvoeren die uiteindelijk leiden tot een structureel onrechtvaardige situatie.

Onlangs ontving ik in dit verband enkele digitale oproepen tot het ondertekenen van een petitie rond het bestrijden van bestialiteit oftewel zoöfilie. Er werd gepleit voor een totaal verbod (in binnen- en buitenland) op seks met dieren. Ik vond dit zo ongenuanceerd dat ik heb besloten deze keer niet mijn handtekening te zetten onder de petitie. (Een uitzonderlijke situatie, want meestal teken ik zo'n petitie bijna automatisch.) Er bestaat ook nog zoiets als onschuldig erotisch contact met individuele dieren dat niet ingaat tegen de wensen of belangen van die dieren. Helaas bleek dit feit bij de laatste oproep zelfs expliciet ontkend te worden, waarbij men ook nog verwees naar een andere vermeende 'leugen', namelijk dat er onschuldige erotische contacten tussen volwassenen en kinderen bestaan. Er werd ook nog een gruwelijke foto bij gezet van een vastgebonden, machteloze hond die al klaar lag om misbruikt te gaan worden. De foto moest 'bewijzen' dat dit de enige mogelijke vorm van zoöfiel seksueel contact kon zijn. (Dit is vergelijkbaar met het gebruik van beelden van een heteroseksuele verkrachting door een man om te bewijzen dat alle heteroseksuele mannen in feite alleen maar vrouwen willen verkrachten. Iets dergelijks zie je ook bij de discussie rond pedofilie: zodra er weer een afschuwelijk geval van misbruik van kinderen aan het licht komt, wordt dit door bijna iedereen beschouwd als het ultieme bewijs dat pedofiele contacten volledig gelijkstaan aan kindermisbruik, zelfs als het om platonische contacten gaat zonder erotische dimensie.)

Griezelig genoeg noemde men zoöfilie een 'perversie' en leek men het evident te vinden dat het verschijnsel vooral ook verboden moest worden omdat het een perversie was. Het gaat op zo'n moment dus niet meer om de vraag of er ook echt dieren geschaad worden, maar domweg om de vraag of men bepaalde seksuele handelingen 'walgelijk' vindt. Zo ja, dan is dat al genoeg om ertegen te zijn.

Natuurlijk is bijvoorbeeld verkrachting van dieren zeer verwerpelijk, maar dat wil niet zeggen dat men dus tegen alle erotiek met dieren dient te zijn. Laten we het onderscheid tussen "handelingen die concrete anderen daadwerkelijk schaden" en "handelingen die veel mensen 'pervers' vinden ongeacht of ze schadelijk zijn of niet" nooit uit het oog verliezen. We moeten maatregelen nemen om daadwerkelijke misstanden terug te dringen, maar zulke maatregelen moeten altijd gepaard gaan met een maximale bescherming van individuele vrijheid. Onderdrukking van onschadelijke handelingen is namelijk zelf ook moreel verwerpelijk!

Onderdrukking van minderheden

Het is een bekend fenomeen in tijden van crisis dat een overheid maatschappelijke onvrede kan trachten te kanaliseren in de richting van minderheden die zich nauwelijks kunnen verweren tegen die repressie. De gruwelijkste vormen daarvan hoef ik niet eens te noemen.
Er zijn echter ook allerlei 'onschuldigere' uitingen van onderdrukking. In Nederland bijvoorbeeld:

- repressieve maatregelen tegen soft drug-gebruikers
- het weren van alle vormen van prostitutie, ook de vrijwillige varianten dus.
- het verbieden van alle seksuele contacten tussen volwassenen en minderjarigen, ook de vrijwillige, onschadelijke contacten en zelfs het verbieden van een vereniging die slechts de discussie hierover gaande hield.
- het ontmoedigen van het gebruik van alternatieve geneeswijzen en geneesmiddelen.
- het nog harder aanpakken van uitkeringsgerechtigden dan hiervoor al gangbaar was.
- het bestrijden van de krakersbeweging.

Et cetera.

Helaas wordt het signaleren van dergelijke vormen van repressie nog wel eens als stemmingmakerij beschouwd. Er zou geen sprake zijn van een patroon, of alle maatregelen zouden gewoon allemaal terecht zijn.

Het is misschien wat dramatisch maar ik denk dan onwillekeurig aan deze woorden van Martin Niemöller:

 Als die Nazis die Kommunisten holten, habe ich geschwiegen; ich war ja kein Kommunist.
Als sie die Sozialdemokraten einsperrten, habe ich geschwiegen; ich war ja kein Sozialdemokrat.
Als sie die Gewerkschafter holten, habe ich geschwiegen; ich war ja kein Gewerkschafter.
Als sie mich holten, gab es keinen mehr, der protestieren konnte.

 Misstanden gaan ons allemaal aan, niet alleen degenen die er de dupe van worden.

Geen xenofobie bij PVV?

Enige tijd geleden opende de Partij Voor de Vrijheid een meldpunt voor wandaden van Midden- en Oost-Europeanen.

De PVV heeft in verband met hun houding tegenover moslims altijd volgehouden dat het haar niet om de afkomst van deze mensen ging, maar slechts om hun geloof. Men is naar eigen zeggen niet racistisch, maar slechts 'tegen de islam'.

Dit kan niet aan de orde zijn bij voornoemd meldpunt, aangezien slechts een minderheid van de Midden- en Oost-Europeanen in Nederland islamitisch zal zijn. De Polen zijn bijvoorbeeld voor meer dan 90% rooms-katholiek. Waar gaat het dan nog wel om?

Kan het eigenlijk wel om iets anders gaan dan xenofobie en racisme? Men heeft het over problemen veroorzaakt door massamigratie, maar doet een partij als het Vlaams Belang dan iets anders? De grote nadruk op problemen kan hoe dan ook geen al te gastvrije of tolerante achtergrond hebben.

EU noemt meldpunt PVV oproep tot intolerantie

Tegenactie

Meldpunt voor Waardevolle Gezelligheid